W Podlaskiem
Pytanie: Proszę o opinię na temat pisowni i odmiany nazwy województwo podlaskie // w województwie podlaskim. W mediach słyszę bardzo często formę w województwie podlaskiem. Nie znajduję uzasadnienia dla takiej formy, a jest ona powszechnie używana, szczególnie w radiu. Proszę o opinię, które z użyć jest poprawne?
Prof. Urszula Sokólska: Podlaskie (zawsze wielką literą) to rzeczownik oznaczający region lub województwo; podlaski (małą literą) to przymiotnik. Różny status obu nazw pociąga za sobą różną ich odmianę. Trudności deklinacyjne dotyczą głównie formy Podlaskie, która przyjmuje wzorzec nie odmiany rzeczownikowej, lecz – przymiotnikowej. W dopełniaczu, celowniku i bierniku ma końcówki właściwe współczesnym przymiotnikom rodzaju nijakiego (-ego, -emu, -e), w narzędniku i miejscowniku zaś zachowuje starą końcówkę -em, dziś już właściwie archaiczną, pojawiającą się też w niektórych typach nazwisk (Dante – Dantem, Kolbe – Kolbem, Linde – Lindem) i w nazwach miejscowych (Ruciane – Rucianem, Zakopane – Zakopanem, Wysokie Mazowieckie – Wysokiem Mazowieckiem). Napiszemy więc: „Puszcza Białowieska leży w Podlaskiem”, ale „Puszcza Białowieska leży w województwie podlaskim”. Zasada ta obowiązuje również w innych relacjach tego typu: Lubelskie – w Lubelskiem, ale w województwie lubelskim; Pomorskie – w Pomorskiem, ale w województwie pomorskim.